Klimhelmen

Klimhelmen

Een klimhelm mag niet ontbreken op het hoofd van een alpinist, sport-, of ijsklimmer. Waar dienen ze voor en welke soorten zijn er?

Wat is de functie van een klimhelm eigenlijk? Moet hij zorgen dat je het overleeft als je van 100 meter hoogte op de grond valt? Nou is 100 meter hoog wel een beetje ambitieus, maar dit soort vallen opvangen is ook niet de hoofdtaak (excuus voor de woordspeling) van de klimhelm: dan zouden ze heel anders ontworpen worden en onprettig zwaar en groot zijn! De klimhelm moet wel enige bescherming bieden als je valt (‘voorklimmersval’) en via het touw weer tegen de bergwand wordt getrokken. Een hele belangrijke taak is echter om de klimmer te beschermen tegen vallende stenen en ijs. Vroeger werd het dan ook wel een ‘steenslaghelm’ in plaats van een ‘klimhelm’ genoemd.

Normering

Alle producten die in de EU te koop zijn, moeten een CE keurmerk hebben. De test die klimhelmen daarvoor met succes moeten doorstaan is de EN 12924. De test omvat onder meer impact recht van boven en onder een hoek van 60 graden. Een gewicht van 5 kilo valt daarbij van 2 meter hoogte en de kracht die daarbij op het hoofd wordt overgedragen is doorslaggevend en mag maximaal 10 kN bedragen.

Naast de CE test is er ook een helmnorm van de UIAA, de organisatie van Alpenclubs: de UIAA 106. De meeste UIAA normen zijn strenger dan de CE-normen: bij de helmen mag er bijvoorbeeld maar 8kN op het hoofd worden overgedragen bij hetzelfde gewicht en valhoogte. Er bestaan ook helmen die meerdere CE keurmerken bezitten: bijvoorbeeld voor zowel klim-(EN 12924) als skihelm (EN 1077).

De schaalhelm

Precies zoals de naam suggereert bestaat dit soort helm uitsluitend uit een schaal. Deze schaal wordt gemaakt van ABS of polypropyleen kunststof. Dit zijn harde kunststoffen met een extreem lange levensduur (langer dan staal of aluminium zegt de fabrikant van ABS!). Door tijdelijk te vervormen en daarna weer terug te keren naar de oorspronkelijke vorm vangen deze helmen een impact op. Binnenin de schaal zit een systeem van bandjes waardoor de schaal niet direct op het hoofd rust. Ook dit systeem helpt om de impact te verdelen en op te vangen. Een groot voordeel van deze helmen is dat ze ‘luchtig’ zijn: over het hoofd lopen alleen de bandjes en er zit flink wat lucht tussen hoofd en schaal.

Voordelen

• lange levensduur
• sterk
• ongevoelig voor beschadigingen
• ideaal voor klimscholen, clubs, e.d.

Nadelen

• relatief zwaar
• matig draagcomfort

De inmold

Bij een inmold helm vormen schuim en schaal één geheel. De schaal is flinterdun en bijvoorbeeld van polycarbonaat gemaakt. Een voorbeeld van een inmold is de Meteor van Petzl. Inmolds zijn lichter van gewicht dan een hybride en hebben tevens als voordeel dat het makkelijk is om er grote ventilatiegaten in te bouwen. Ook kan de fabrikant de vorm makkelijker bepalen en daarom wordt vaak extra aandacht besteed aan de bescherming van de achterzijde en zijkant van het hoofd. Deze delen lopen overigens met name gevaar bij een val en niet zozeer bij steenslag. Het schuim vangt bij de inmold de grote klappen op en na een serieuze impact moet de helm dan ook vervangen worden (dat is bij een hybride helm overigens ook geen slecht plan, maar daar vangt de schaal wel een veel groter deel van de klap op).

Voordelen

• zeer lichtgewicht
• goed geventileerd
• bescherming achter- en zijkant hoofd
• comfortabel

Nadelen

• kwetsbaarder (bijv. ook tijdens transport) dan hybride en schaalhelm
• vervangen na een impact
• prijzig

Schuimhelm

Het is alweer een tijd geleden dat Petzl met zijn Sirocco een helm introduceerde die puur uit schuim bestond. Van enige vorm van schaal was geen sprake. Inmiddels zijn de schuimhelmen voorzien van een minuscuul schaaltje bovenop de helm: een soort keppeltje. Dit geeft iets meer bescherming tegen steenslag. De constructie van dat stukje schaal is inmold, maar het overgrote deel van de helm bestaat, ook aan de buitenkant, gewoon uit schuim (meestal EPP). Deze helmen zijn extreem lichtgewicht (nog geen 200 gram), zeer goed geventileerd en dragen vanwege het lage gewicht erg prettig. Na iedere impact moet de helm absoluut vervangen worden.

Voordelen

• extreem lichtgewicht
• goede ventilatie
• prettig om te dragen

Nadelen

• kwetsbaar (ook tijdens vervoer)
• vervangen na impact

Pasvorm, lampen en skibril

Als je gaat shoppen voor een klimhelm denk dan aan de volgende zaken:

• Belangrijke tip: kom naar de winkel om te passen! Helmen hebben een pasvorm en niet iedere vorm past bij ieder hoofd. Soms is de pasvorm ronder, soms ovaler. De kans dat je een helm veel draagt die niet fijn zit is klein. En een helm die je niet draagt, beschermt nu eenmaal niet.
• Gebruik je de helm wel eens in combinatie met je skibril? Kom dan naar de winkel met je skibril om te passen. Lang niet alle skibrillen passen onder iedere klimhelm.
• Is er een bevestiging voor de hoofdlamp en als je een apart model lamp hebt, past de helm dan bij jouw lamp? Dit is vrijwel nooit een probleem, maar toch…

Helmen zijn persoonlijk en kom dus vooral naar Outdoor XL in Barendrecht om een veelheid aan modellen te passen en met onze experts te overleggen!