De R-Waarde is heel belangrijk voor een slaapzak; het bepaalt tot welke temperatuur je het nog lekker warm zult hebben. Maar hoe zit dat?
De ‘R’ van de R-Waarde staat voor het Engelse woord voor weerstand ‘resistance’. Deze weerstand staat voor hoe goed je slaapzak de overdracht van warmte (het warmteverlies dus) voorkomt. Hoe hoger het getal, hoe hoger de weerstand, hoe geschikter voor lagere temperaturen.
R-waarde | Temp Celcius | Temp Fahrenheit | Seizoen | Gebruik |
1.2 | tot 9°C | tot 48°F | Zomer | Zomerkamperen, niet op hoogte |
1.6 | tot 8°C | tot 46°F | Zomer | Zomerkamperen, niet op hoogte |
1.7 | tot 5°C | tot 41°F | 2 seizoenen | Zomerkamperen, op middelhoogten |
2.1 | tot 2°C | tot 36°F | 2 seizoenen | Zomerkamperen, op hoogte |
2.9 | tot -2°C | tot 28°F | Naseizoen | Zomerkamperen, alpien terrein |
3.2 | tot -5°C | tot 23°F | Milde winteromstandigheden | Zomerkamperen alpien terrein, zeer milde winters |
4 | tot -11°C | tot 12°F | Winteromstandigheden | Naseizoen op hoogte, normale winterse omstandigheden |
4.9 | tot -17°C | tot 1°F | Strenge winteromstandigheden | Koudere winteromstandigheden |
6 | tot -25°C | tot -13°F | Zeer strenge winteromstandigheden | Zeer koude omstandigheden |
En de R-waarde lopen natuurlijk door. Bij een R-waarde van 8 geldt een temperatuur tot ongeveer -38°C. De bovenstaande tabel is een goede indicatie voor het gebruik van een slaapzak. Maar hoe je zelf kou ervaart is net zo belangrijk. In dezelfde omstandigehden voelt niet iedereen dezelfde kou. Heb je het snel koud, dan kan je beter kiezen voor iets warmere slaapzak. Slaap je over het algemeen makkelijk in koude omstandigheden, dan kan je de tabel goed als uitgangspunt nemen. De R-waarden sluiten redelijk aan bij de seizoenen, wat inhoudt dat een R-waarde van 1 t/m 1.9 zou kunnen gelden als 1-seizoens, van 2 tot 2.9 als 2-seizoens en zo verder.
Er is dus een precieze norm om vast te stellen hoe groot de R-Waarde van een slaapzak is. Een hogere waarde is warmer, maar hoe weet je nu welke waarde je nodig hebt. Tja. Hier wordt het weer interessant. De vertaling van R-Waarde naar omstandigheden (en dus temperatuur!), valt namelijk niet binnen de testnorm! De slaapzakmerken geven een temperatuurschatting/-advies op basis van ‘ervaring’ en ‘intuïtie’. Bovendien slaapt de ene persoon ‘warmer’ en de ander ‘kouder’: met andere woorden sommige mensen hebben het ’s nachts sneller koud dan anderen. Koude slapers hebben een warmere slaapmat (en slaapzak) nodig: zij kiezen een half tot heel punt hogere R-waarde dan ‘logisch’ lijkt.
De interpretatie van de R-waarden loopt ongeveer als volgt. Een R-waarde tussen 0.1 en 2.0 is geschikt voor de zomer en nachtelijke temperaturen van boven de 5° C. Een R-waarde tussen 2.0 en 4.5 zijn matten die ook dienst in voor- en najaar dienst kunnen doen. De nachtelijke temperaturen liggen typisch tussen -10°C en +10°C. R-waarden hoger dan 4.5 zijn slaapzakken die ook in de winter dienst kunnen doen met nachtelijke temperaturen onder de - 10°C. Afhankelijk van de precieze R-waarde is een mat geschikt voor lagere temperaturen: des te hoger de R-waarde, des te lagere temperaturen de mat kan bedienen.