Slaapmat kopen

Slaapmat kopen: waar moet je op letten?

Een goede slaapmat garandeert optimaal slaapgenot tijdens de vakantie. Daarom zijn er enorm veel slaapmatten te koop bij OutdoorXL: voor iedereen en voor iedere toepassing de juiste mat!

De juiste mat kiezen

Zoals met alles is de eerste vraag: ‘Wat wil je gaan doen?’ Wil je al je spullen in een rugzak meenemen tijdens een trektocht? Ga je op fietsvakantie? Of heb je plek genoeg in auto en/of caravan en wil je het maximum aan slaapcomfort? Afhankelijk van die vragen kun je bijvoorbeeld bepalen hoe groot en zwaar het pakket van je mat mag zijn. Je kunt ook nadenken over hoe belangrijk een goede nachtrust op vakantie voor je is, want is de vakantie niet juist bedoeld om optimaal uit te rusten en bij te tanken? Dus waarom zou je op je vakantie dan minder comfortabel willen slapen dan thuis? Iedereen heeft zijn eigen voorkeuren, benaderingen en mogelijkheden voor het doorbrengen van een fijne vakantie en precies daarom hebben we ook zoveel keus!

Soorten slaapmatten

De slaapmatten kun je grofweg indelen in twee groepen: de opblaasmatten en de zichzelf opblazende, of ‘Self Inflating’ (SI), matten. Opblaasmatten moet je oppompen en het voordeel van deze modellen is dat je ze in een klein pakketje mee kunt nemen. De SI matten zijn gevuld met open cel schuim (‘foam’). Als je de mat oprolt, dan wordt alle lucht uit het schuim geperst en als je het ventiel sluit, dan blijft de mat mooi opgerold liggen. Zet je het ventiel open, dan vult het schuim zich weer met lucht en daarom heeft het de zelf opblazende eigenschap. Het voordeel van de SI matten is het bedieningsgemak, de hoge isolatiewaarde en het grote slaapcomfort. Het nadeel is het grotere en zwaardere pakket om mee te nemen ten opzichte van de opblaasmatten. Deze laatsten hebben als nadeel dat een lek een veel heftiger effect heeft dan bij een SI mat: het maakt ze op slag ongeschikt om op te slapen! Bij het isoleren van een opblaasmat komt het nodige kijken. Verder onderop deze pagina vind je gedetailleerde informatie over beide soorten matten. Allebei zijn ze verkrijgbaar in zowel één- als tweepersoons modellen.

Box of sandwich: 2D en 3D slaapmatten

Er zijn 2 constructies voor slaapmatten: 2D en 3D. Bij de 2D matten (de ‘gewone’ of klassieke mat) zijn de boven- en onderkant direct op elkaar ‘geplakt’. Deze matten hebben 1 lasnaad rondom de mat en lopen naar beneden af aan de zijkant: je krijgt al snel het gevoel dat je van de mat afrolt (en dat is ook zo). De 3D matten, of ‘boxconstructies’, hebben 2 lasnaden: 1 rondom aan de bovenzijde en eentje rondom aan de onderzijde. De zijkanten of ‘wangen’ zijn recht en daardoor kun je de volledige breedte van de mat benutten: je hebt nooit het gevoel dat je er vanaf rolt.

Afmetingen en vorm slaapmatten

Lengte

Slaapmatten zijn er in verschillende lengtes. Grofweg varieert de keuze tussen 1,83 m en 2,10 meter, waarbij het aanbod voor echt lange mensen wel veel beperkter is. Ook hierbij speelt persoonlijke voorkeur en het beoogde gebruik weer een grote rol: zeker onder de lichtgewicht kampeerders en bergbeklimmers zijn er bijvoorbeeld mensen die het voor lief nemen dat hun voeten niet helemaal op de mat liggen. Bij de kampeerders die graag comfort willen en genoeg transportruimte hebben, is dit ondenkbaar!

Breedte

De breedte van een mat kan variëren van ongeveer 50 tot en met 80 centimeter. Een brede mat is prettig met slapen, maar heeft een groter pakvolume (het is een groter pakket om mee te nemen) en 2 brede matten passen lang niet in alle slaapcabines van tenten. Als een 2-persoons slaapcabine slechts 1,30 m breed is, dan heb je niet zoveel aan 2 matten van 80 cm breed. Kijk dus eerst hoeveel ruimte je in de slaapcabine hebt als je al een tent bezit. Tweepersoons matten zijn ongeveer 1,30 m–1,35 m breed: 1 tweepersoonsmat is dus meestal smaller dan 2 eenpersoonsmatten en dat kan dus een interessante optie zijn.

De vorm

Slaapmatten kunnen rechthoekig zijn of peervormig. De laatste vorm wordt ook wel ‘mummymodel’ genoemd naar de gelijknamige slaapzakken. De mummymodellen bieden minder slaapruimte en comfort: al snel liggen je voeten of benen ‘buitenboord’, maar ze zijn lichter in gewicht en hebben een zo klein mogelijk pakvolume. Je ziet het vooral in het (ultra) lichtgewicht segment en je komt het helemaal niet tegen bij de dikkere SI matten.

Isolatie slaapmat: de R-waarde

Het klassieke luchtbed is koud, want het bevat uitsluitend veel lucht en dat isoleert slecht. Een isolerende mat is heel belangrijk als je niet alleen bij tropisch temperaturen kampeert. Denk hierbij ook aan het voor- of najaar wanneer de nachttemperatuur flink onderuit kan gaan. In de noordelijk gelegen vakantielanden geldt dit ook vaak in de zomer. Bij de opblaasmatten moet er op een slimme manier isolerend materiaal (soms zelfs dons!) in verwerkt worden. Dat vereist speciale, geavanceerde constructies en daardoor zijn opblaasmatten met goede isolatie duurder. De SI matten daarentegen isoleren al snel heel goed door het schuim dat erin zit: dit is een uitstekende isolator!

Hoe goed een mat isoleert wordt aangegeven met de ‘R-waarde’. Een R-waarde van 1,7 isoleert tot plus 5 graden, R-waarde 3 komt ongeveer overeen met het vriespunt, R-waarde 5 gaat richting de min 20. Neem een mat altijd iets warmer dan de laagste temperatuur die je verwacht aan te treffen. Je slaapzak compenseert namelijk nooit voor een te koude mat: de kant van de slaapzak waar je op ligt wordt immers samengeperst en daardoor verliest die kant van de slaapzak veel van zijn isolerende werking.

Self Inflating slaapmatten

Maximum comfort: dikte

Slaapmatten met schuim van binnen zijn het fijnste om op te slapen. Ze blazen ook nog eens zichzelf op! Selfinflating of kortweg SI noemen we dat. Maar niet alle schuimmatrassen bieden hetzelfde comfort. Allereest is de dikte van de mat heel belangrijk. OutdoorXL heeft SI matten van 3 centimeter dik tot en met 15 (!) centimeter dik. De eerste zijn Spartaans en volwassenen raken dan meestal de grond. De 15 centimeter dikke matten doen daarentegen niet onder voor het slaapcomfort van thuis! Daar tussenin ligt de ‘Gulden Middenweg’. De meeste volwassenen liggen ‘bodemvrij’ vanaf 7 centimeter, afhankelijk van het lichaamsgewicht en of u een ‘zijslaper’ bent of niet. Zijslapers en zwaardere personen hebben vaker een dikkere mat nodig om de grond niet meer te voelen. SI matten van 10 centimeter dik zijn heel erg populair en bevallen veel kampeerders uitstekend. Maar proberen is weten en kom dus vooral proefliggen bij OutdoorXL om te voelen wat voor jou de juiste mat is!

Maximum comfort: hardheid

De ene SI mat heeft een harder schuim dan de andere. Veel mensen vinden een zachte mat prettiger, maar wat je prettig vindt is persoonlijk en dus geldt ook hiervoor: kom proefliggen! Je kunt de hardheid van een SI mat overigens wel variëren door extra lucht in de mat te blazen (daardoor wordt hij harder).

Maximum comfort: de tijk

Heel belangrijk voor het slaapcomfort van de schuimmatten is het materiaal van de tijk die de bovenzijde van de mat bekleedt. Bij de eerste modellen SI matten was er geen keus en bestond deze tijk uit polyester. Dat polyester voelt hard aan en verdeelt de druk van je lichaam slecht over het schuim. Deze constructie vind je nog altijd bij de goedkopere SI matten. Je kunt tegenwoordig echter ook kiezen voor een elastische tijk (‘stretchtijk’) aan de bovenzijde: deze vormt zich helemaal naar je lichaam en verdeelt de druk optimaal. De ondertijk (onderkant van de mat) van bijna alle modellen is overigens nog altijd van polyester vanwege de grote slijtvastheid.

Luchtbedden en opblaasmatten

Naast de SI matten zijn er ook luchtbedden en opblaasmatten. Een luchtbed is het klassieke geval dat iedereen voor ogen heeft: dik, koud, het wiebelt als je beweegt en het gaat snel lek. Het grote voordeel: ze zijn heel goedkoop. De dikte van luchtbedden varieert tussen de 20 en 30 centimeter. Het ‘wiebelen’ kun je tegengaan door in het luchtbed extra verbindingen te maken tussen de boven- en onderkant. Dan wordt het luchtbed al iets duurder en kom je langzaam op het terrein van de opblaasmatten. Opblaasmatten zijn klein mee te nemen en een stuk technischer van ontwerp dan het klassieke luchtbed. De gebruikte materialen zijn soepeler, technischer, lichter van gewicht en kleiner op te vouwen. Ook opblaasmatten zijn er in allerlei diktes (3 tot 12 centimeter), isolatiewaardes (0-8) en pakvolumes. De opblaasmatten zijn door intelligente constructies veel stabieler (wiebelen minder) dan luchtbedden en zijn veel lichter in gewicht. De boventijk van een luchtbed of opblaasmat kan nooit elastisch zijn en dat verklaart meteen een groot deel van het verschil in comfort met de SI matten. Toch liggen de betere opblaasmatten verbazingwekkend prettig en ze zijn niet meer weg te denken bij het sportieve kamperen en bij kampeerders met minder vervoersruimte. De bijna oneindige variatie in vorm, afmeting, isolatiewaarde en pakvolume garandeert dat je precies de opblaasmat kunt vinden die jij nodig hebt. Maar ook bij de opblaasmatten geldt: liggen is weten en kom dus vooral proefliggen bij OutdoorXL!