Slaapzak advies van Roeland van Oss

Roeland  van Oss slaapzaktips 

Warm slapen is belangrijk, om uit te rusten en om nieuwe energie op te doen: als klimmer is dat helemaal het geval, omdat we vaak lange dagen maken. Mijn naam is Roeland van Oss, ik ben bergbeklimmer en een van de weinige Nederlandse UIAGM berggidsen. Ik ben een slaapzakken ervaringsdeskundige: ik heb ze gebruikt van 0 t/m 7400 meter!

Hoe kies je de juiste slaapzak? Het hangt helemaal af van je situatie en je wensen. In de onderstaande tekst leg ik uit waar je op moet letten bij het kiezen en kopen van een slaapzak.

Dons of synthetisch

Synthetisch kan beter tegen vocht en isoleert ook nog als het nat is; Dons is warmer per gram vulling maar isoleert niet meer/slecht als het vochtig is. Maar het verhaal van dat een donzen slaapzak meteen nat wordt door condens is onzin: de buitenkant (tijk) van moderne slaapzakken is waterafstotend en dus kunnen ook deze slaapzakken heel veel hebben; daarnaast impregneren enkele merken hun dons ook, zodat dit water afstoot. Ik heb vele nachten buiten geslapen in de bergen, op gletsjers en ook op richels in grote wanden….altijd met een donzen slaapzakken omdat deze nou eenmaal lichter zijn.

Dons gaat ook langer mee en is bij te vullen. Daarnaast is de vulling ook belangrijk: hoe beter de vulling (meer dons, minder veren), hoe warmer en lichter is de slaapzak voor een bepaalde temperatuur. Waarom zou je dan kiezen voor synthetisch slaapzak? Als je bv een trekking maakt door echt vochtige omstandigheden (Schotland) of uit financiële overwegingen.

Deken of mummy model

Een mummie is warmer en lichter, een dekenmodel zwaarder maar wel te gebruiken als deken/dekbed als je deze open ritst. 

Temperatuur 

Ik ben zelf niet zo een koukleum, dus ik weet goed welke temperatuur te kiezen. Als gewicht geen rol speelt, dan is een warmere slaapzak altijd fijn: maar een te warme slaapzak is ook weer niks en deze is ook vaak een stuk zwaarder. Bedenk wel dat de buitentemperatuur Iets anders is dan de temperatuur in de tent. In Alaska bijvoorbeeld was het s ’nachts -25/-30 graden maar in de tent een stuk minder koud. Ook op het gebied van slaapzakken verandert er nog veel, door nieuwe lichtere materialen en betere kwaliteit dons. De nieuwste slaapzak van RAB weegt maar 885 gram en gaat tm -7 graden, perfect voor de Alpen.

Kamperen of bivak 

Ik ben zelf niet zo een koukleum, dus ik weet goed welke temperatuur te kiezen. Als gewicht geen rol speelt, dan is een warmere slaapzak altijd fijn: maar een te warme slaapzak is ook weer niks en deze is ook vaak een stuk zwaarder. Bedenk wel dat de buitentemperatuur Iets anders is dan de temperatuur in de tent. In Alaska bijvoorbeeld was het s ’nachts -25/-30 graden maar in de tent een stuk minder koud. Ook op het gebied van slaapzakken verandert er nog veel, door nieuwe lichtere materialen en betere kwaliteit dons. De nieuwste slaapzak van RAB weegt maar 885 gram en gaat tm -7 graden, perfect voor de Alpen.

Extreem koud 

Voor extreme kou zijn er verschillende opties: of een dikke slaapzak (die eigenlijk alleen voor echte kou te gebruiken is), of 2 dunnere slaapzakken in elkaar. Deze laatste variant heeft het voordeel dat beide slaapzakken afzonderlijk breder inzetbaar zijn. Dit kunnen 2 donzen slaapzakken zijn, maar ook bv een slaapzak met een extra fleece liner. Let er wel op dat het past: samengedrukte vulling isoleert niet. Zelf gebruik ik een oudere wat grotere donzen slaapzak met een nieuwe dunne slaapzak erin voor extreme koude situaties: maar op 7000m had ik een -20 slaapzak van 1250 gram (RAB) wat genoeg was.

Een ander alternatief is een vapour barrier liner: dit is een soort van plastic zak (kunststof) die je gebruikt is je normale slaapzak. Doordat de plastic zak geen vocht doorlaat, ontstaat er een soort van sauna: warm en behaaglijk. In warmere klimaten vaak te zweterig, in koude klimaten een prima aanvulling op de al bestaande slaapzak.

Tips voor het kopen van een slaapzak 

Ten slotte zal ik u enkele nuttige tips geven die u kunt gebruiken als u een slaapzak gaat kopen. 

• Denk bij de aanschaf van een slaapzak ook aan het matje waarop je licht: een -20 slaapzak op een normaal luchtbed voelt nog steeds koud!
• Een bivakzak is ook een alternatief om de slaapzak warmer te maken: deze kunststof zak gaat om de slaapzak heen en beschermt deze tegen vocht en wind.
• Vergeet je muts niet! Veel warmte gaat verloren via je hoofd dus zorg dat deze warm blijft.
• Vochtige sokken? Doe ze uit in je slaapzak en leg ze op je buik onder je shirt: dan drogen ze sneller! Voeten kan je warm houden door een fles te vullen met warm water.
• Zorg ervoor dat slaapzakken (vooral dons) drogen: na een nacht slapen kan zweet en condens zorgen voor een klamme buitenkant. Als er buiten zon is dan meteen op de tent laten drogen zodat de volgende nacht weer comfortabel is!